|
Waarom Scarm?
Ik heb de nodige software getest, bekeken en de ervaringen ermee zijn nogal persoonlijk. Uiteindelijk ben ik blijven steken bij Scarm en dat is een afkorting van Simple Computer Aided Railway Modeller. Waarom Scarm? Het werkt nog op een XP fix2 besturingssysteem. Omdat ik de pest heb aan Windows ga ik Windows niet meer updaten. Scarm is sinds versie 1.0 commercieel gegaan. De systeem vereisten zijn Windows XP/Vista/7/8/10 en OpenGL compatible graphics. Niet helemaal onbelangrijk, het kan zelfstandig installeren, m.a.w. je hebt geen speciaal Windows programma nodig. Daardoor kun je Scarm ook in Windows emulaties draaien, bijvoorbeeld op je Mac. Alleen 3d-voorbeelden zullen waarschijnlijk niet werken.
Ik heb destijds gekozen voor Scarm omdat het gratis was, alle voor mij noodzakelijke rail bibliotheken had en niet helemaal onbelangrijk, je kon een en ander zelf aanpassen, zeg maar personaliseren. Maar hoe doe je dat? (Dit is zondermeer mogelijk tot en met versie 0.9.31, na deze versie zijn er mogelijk regels opgenomen die niet te ontleden zijn in wat ze doen. Dit is een keuze van de auteur omdat zijn bibliotheken door een ander programma zouden worden gebruikt zonder zijn toestemming.).
Ik ben sinds kort terug gegaan naar versie 0.9.31 omdat versie 0.9.34 op mijn systeem bij het opstarten begon te zeuren dat het programma te oud (obsolete) was en of je maar de nieuwe wil ophalen. Doorgaan met de geïnstalleerde versie is er niet bij, die keuze krijg je niet. Ik heb enorm de pest aan dit soort methodes. Wil je even wat doen en dan moet je eerst weer even een nieuwe versie ophalen. En wat als jouw Windows versie in ene niet meer wordt ondersteund? Overigens heb ik niets tegen betalen, maar dan niet op deze gedwongen wijze. Scarm is commercieel gegaan, maar daar stopt het niet. Er worden illegale technieken toegepast die onder andere kenmerken van jouw computer in de licentiesleutel zetten. Dat heet tegenwoordig computer vredebreuk! Om het nog even wat duidelijker te maken, je moet in het programma eerst de computer afmelden in de licentiesleutel voordat je het kunt installeren op een andere computer. En wat nu als die bestaande computer er in ene echt de brui eraan geeft, moederbord defect, processor stuk etc?
Een ander punt is dat de bibliotheken stukje bij beetje "gesloten code" worden, er staat met versie 0.9.34 code in de bilbiotheken die ik niet kan vertalen. De auteur wil daar niet op ingaan, zie zijn blog en het commentaar op versie 0.9.34. Ook zijn antwoord dat het blijft werken met oudere versies van je plan is onjuist, de code in je plan wordt namelijk vervangen. Dan blijft het wel werken, maar niet meer met een oudere versie van Scarm. Nu kun je stellen dat je een nieuwe versie kunt downloaden, maar die weigert te werken met je bestaande plan, daarvoor moet je een licentiesleutel hebben. Daar kan ik niets tegen in brengen (zie mijn commentaar hierboven), maar wel dat het niet meer mogelijk is om eigen railelementen aan een bibliotheek toe te voegen. Dus het knappe staaltje van modelbouw door samenvoeging van wissels met een engels wissel, zoals onlangs door een modelbouwer werd getoond, is het niet mogelijk dit model ook in Scarm aan te maken, je railplan blijft dus defecten vertonen.
Ik ben nu een stuk verder met mijn plan. Veel railelementen heb ik opnieuw moeten inbrengen, Scarm bevat namelijk de nodige bugs en mist essentiële zaken die pas aan het einde van je planning aan het licht komen. Het is zelfs zo erg dat ik overweeg om een ander programma te gaan gebruiken, dat betekent dan wel de hele bups overnieuw tekenen. En dat gaat alleen goed als dat andere programma toestaat dat je een eigen bibliotheek met railelementen kunt inbrengen. Als dat niet gaat heeft het geen zin.
- Een van de bugs is dat Scarm geen focus houdt op railverbindingen die precies boven elkaar liggen. Bij het inlezen blijken deze soms spontaan aan andere railelementen die boven of onder liggen te worden gekoppeld, vooral goed merkbaar bij helixen. Omdat de hoogte labels op de rails liggen ipv ernaast kun je dat niet zien. Je bewaart je plan weer, maar dan wel met verkeerde railkoppelingen.
- Een gelijksoortig probleem is dat Scarm een railelement met een lager hoogteprofiel vrolijk over een railelement legt met een veel hoger hoogteprofiel. Dit is maar zeer moeizaam te wijzigen met het risico dat je de hoogte compleet opnieuw moet inbrengen. Ook als de twee railelementen tegen elkaar met exact gelijke hoogte liggen wordt er geen koppeling gemaakt. Deze open raileinden kunnen dan mee gaan doen met het focus probleem.
- In het 3D overzicht blijven de railelementen zichtbaar door een as die loopt van de basisplaat naar het railelement. Als je veel railelementen hebt is dit een woud van assen waar je niks mee kunt. Het zicht op het sporenverloop wordt hiermee ontnomen en je hebt hierdoor geen goede controle mogelijkheid.
- De basisplaat is gebonden aan hoogte 0, deze 10cm naar beneden verplaatsen kan alleen door alles wat op de basisplaat is gezet naar boven te verplaatsen. Met een meerlaags sporenplan is dat een stevige opgave met weer kans op fouten.
- Meerdere basisplaten gebruiken kan niet, dus je kunt in de tekening ook geen delen maken. Zo bevat mijn "keldersectie" de complete basisplaat, maar gebruikt deze niet. Waar je ook op moet letten is dat de functie van "alles markeren" ook de basisplaat meeneemt. Als je dan gaat wissen heb je in ene niets meer, het is met de herstel optie dan nog wel weer terug te halen als je dat direct er na doet.
- Het is alleen met zeer basale gereedschappen mogelijk om een houtpakket te tekenen. Eigenlijk is deze optie niet aanwezig, terwijl dit wel de basis is voor de baan. Mijn basisplaat als je dat zo mag noemen wordt een skelet, maar het is niet mogelijk dit goed in te tekenen. Plannen met bedrading en waar wat komt is dus ook niet te doen, overigens ook niet aanwezig. Een eenvoudig lijntje tekenen gaat al niet, die functie ontbreekt volledig. Je kunt bijvoorbeeld in je plan ook geen wisselomzetters intekenen, zijn niet aanwezig, wel allerlei andere niet terzake doende rommel. Alleen met enkele basis gereedschappen kun je iets tekenen. Daarbij is de uitleg volstrekt onvolledig en blijken getekende elementen een eigen basishoogte erop na te houden, dus daar wordt niet gerekend vanaf de basisplaat.
- Mijn plan, niet eens zo ingewikkeld, begint met Scarm problemen te geven. Aan de computer kan het niet liggen, dat is een zeer recente laptop met W10 erop. Ik denk dat ik aan het einde van het aantal "knooppunten" ben gekomen.
Het zal duidelijk zijn dat mijn enthousiasme voor dit pakket behoorlijk is gedaald, als ik toch moet gaan betalen zijn er pakketten beschikbaar die beter presteren en meer bieden.
Omdat ik eigen bibliotheken heb gemaakt met voor Scarm installer onbekende bestandsnamen worden deze bij een update niet gewijzigd. Ook de extra code in de bibliotheken blijft zo uit. Mijn plannen zijn dus nog steeds werkbaar met een oudere versie.
Scarm personaliseren?
Nee, Scarm zelf wordt niet aangepast. Maar wat dan wel?
Scarm kan via het toetsenbord op een aantal punten worden ingesteld. Op de site zijn veel functies vervallen, even proberen.
Bij het ontwerpen van een baan heb je vaak te maken met bibliotheken die ook het oudere, niet meer verkrijgbare, materiaal bevatten. En dat wil je meestal niet gebruiken. Verder zijn er wensen, bijvoorbeeld geen R1 boog elementen, geen meegebogen wissels, geen tandrad baan elementen, alleen wissels met gepolariseerde hartstukken enz. Door nu je eigen bibliotheek te maken kun je veel sneller ontwerpen en loop je niet de kans per ongeluk oude of niet gewenste rail elementen in het ontwerp te verwerken.
Wat heb je er voor nodig?
Om een bibliotheek zelf te wijzigen of te maken heb je een ASCII editor nodig, bijvoorbeeld kladblok in Windows.
Hoe verder?
Dit werkt tot en met versie 0.9.31. Mijn volgende versie is 0.9.34 en daar zitten dus zaken in die ik niet kan vertalen. Kopieer een gewenste bibliotheek naar een bestand met een nieuwe naam. Bijvoorbeeld door toevoeging van je initialen. Daarna open je deze bibliotheek in kladblok. Ga door de regels heen. Als je dit voor het eerst ziet is het misschien even schrikken, maar al snel zul je groepen herkennen.
Ga op zoek naar "LibName" en wijzig deze in de juiste naam. Dan kun je later in Scarm de nieuwe of gewijzigde bibliotheek herkennen. Deze naam wordt namelijk in de keuzelijst getoond. Zo heb ik de "Fleischmann-N-Piccolo"
compleet verbouwd en deze heet nu "Fleischmann-N-Piccolo-Nieuw".
Voorbeeld van voor het weghalen:
# Curved Rails
#R1
TCurvedRail|9120|9120|192|45|0
TCurvedRail|9122|9122|192|15|0
TCurvedRail|9123|9123|192|7.5|0
#R2
TCurvedRail|9125|9125|225.6|45|0
TCurvedRail|9127|9127|225.6|15|0
TCurvedRail|9128|9128|225.6|7.5|0
Voorbeeld van na de wijziging:
# Curved Rails
#R2
TCurvedRail|9125|9125|225.6|45|0
TCurvedRail|9127|9127|225.6|15|0
TCurvedRail|9128|9128|225.6|7.5|0
Het wissen van bijvoorbeeld R1 bogen gaat dus heel eenvoudig door het weghalen van die regels. Bewaar het bestand en start Scarm. Ga op zoek naar de bibliotheek die je aangepast had, zie boven. Blader er doorheen en kijk of jouw aanpassing goed is verwerkt.
Eigen aanpassingen
Hier twee voorbeelden van een nieuwe toevoeging die later is opgenomen in Scarm. Beide voorbeelden werken identiek. Het laat goed zien dat er meerdere methoden zijn om een bepaald resultaat te bereiken.
Eerst mijn nieuwe toevoeging van een Arnold draaischijf, daarbij zijn de stopstukken zo uitgevoerd dat er geen pijltjes meer staan.
# Turntables
TTurntableRail|Turntable 0851|0851|179|215|48
TTurntableRail|Turntable 0853|0853|179|215|48
TStraightRail|0852a|0852a|57.5
TStraightEndRail|0852b|0852b|18.75
TRailAccessory|Track End||1|-1|-1|0|0|1
TSubAccessory|X||1|-1|-1|0|0|1
TTurntableRail|Turntable 6381|6381|179|215|48
TTurntableRail|Turntable 6388|6388|179|215|48
TStraightRail|6383a|6383a|57.5
TStraightEndRail|6383b|6383b|18.75
TRailAccessory|Track End||1|-1|-1|0|0|1
TSubAccessory|X||1|-1|-1|0|0|1
Na opname in de bibliotheek van Scarm kreeg ik dit terug, het kon dus nog korter geformuleerd worden.
# Turntables, by Joop Nijenhuis
TTurntableRail|Turntable 0851|0851|179|215|48
TTurntableRail|Turntable 0853|0853|179|215|48
TStraightRail|0852a|0852a|57.5
TStraightEndRail|0852b|0852b|17.25
TTurntableRail|Turntable 6381|6381|179|215|48
TTurntableRail|Turntable 6388|6388|179|215|48
TStraightRail|6383a|6383a|57.5
TStraightEndRail|6383b|6383b|17.25
Ik zal de auteur nog een mail sturen, de eindstukken zijn toch echt 18.75, dat is namelijk nagemeten. Waarom heb ik meer "code" staan dan bij de officiële Scarm bibliotheek? Ik had voor de eindstukken de definitie van het stootblok gebruikt, alleen dan zonder het stootblok gedeelte. Dat het ook zonder werkt wist ik toen nog niet. Maar het is wel een mooi voorbeeld dat veel kan.
Een heel nieuwe bibliotheek
Als laatste een geheel nieuwe bibliotheek voor Scarm. Iemand is bezig met een trammetje voor schaal N op basis van de Busch Feldbahn. Daar was nog geen bibliotheek voor. De "Stretch Rail" is een eigen oplossing om zaken passend te krijgen. De bibliotheek is inmiddels in de laatste versie van Scarm opgenomen.
# SCARM Rail Library
LibName=Busch-feldbahn
LibDescription=Feldbahn track system
LibAuthor=Joop Nijenhuis
LibProducer=Busch
LibScaleName=H0f/Nm
LibGauge=6.5
LibScale=87
LibRailHeight=1.5
LibRailWidth=1
LibSleeperWidth=8.2
LibSleeperHeight=1.5
LibSleeperDepth=1.5
# Stretch Rail (not official, are cut off straights)
TStretchRail|12305 shortened|12305|0.5|133.2
# Straight Rails
TStraightRail|12305|12305|133.2
TStraightRail|12303|12303|66.6
TStraightRail|12301|12301|33.3
TStraightRail|12306|12306|133.2
TRailAccessory|Feeder track||1|-1|clLtGray|0|0|1|[-5;-55][-5;0][0;-15][5;0]
# Curved Rails
#R1
TCurvedRail|12323|12323|115|45|0
TCurvedRail|12322|12322|115|22.5|0
#R2
TCurvedRail|12332|12332|175|22.5|0
# Manual (electro frog)
TStraightArrowRail|12341|12341|2|66.6|175|22.5|0|0|1
TStraightArrowRail|12342|12342|2|66.6|175|22.5|0|0|0
|
|