van Fleischmann naar Peco
Op fora kom ik nog wel eens tegen dat er gekozen wordt voor Fleischmann rails (of wat anders) en niet voor Peco code 55 vanwege de afwijkende wisselhoek en dat het niet in het railplan is in te passen. Het baanplan wordt dan te groot, zo is het commentaar, en die ruimte is er niet. Dat idee heb ik ook gehad, kan niet was ook mijn mening.Een van de redenen bij mij was dat de rail bibliotheek correct was gemaakt, Peco code 55 heeft wissels e.d. en verder alleen flexibele rail. Dat geeft veel vrijheid, maar bij het ontwerpen is dat lastig. Je bent veel minder vrij dan je denkt. Ga maar eens kijken naar het echte spoor, alle rails ligt akelig recht en meerspoors bogen liggen akelig netjes naast elkaar met dezelfde afstand in de boog. Als je dan op het forum baanplannen gaat bestuderen zie je dat het leggen van flexibele rail nog helemaal niet zo makkelijk is, zelfs niet in een railcad programma.
Ik ben ruim een jaar aan het "prutsen" geweest, dat wil zeggen, het werd vaak "in de hoek gegooid" om er dan een paar maanden niet naar te kijken. Uiteindelijk heb ik de rail bibliotheek van Peco code 55 aangepast. Uit de Fleischmann bibliotheek heb ik de rechte en gebogen railelementen, die ik wilde gebruiken, gekopieerd. Omdat wat Fleischmann of Peco maakt, in het door mij gebruikte railcad programma, apart wordt bepaald, het zit dus niet opgenomen in de beschrijving van een rail segment, had ik zo Fleischmann rechte en gebogen railelementen maar dan in Peco code 55 uitvoering. Deze truc heeft de ontwikkeling van een opzet met Peco code 55 railmateriaal "vleugels" gegeven. Als een sectie klaar is kun je vaak eenvoudig de stukken Fleischmann rail vervangen door de flexrail van Peco. Dat komt omdat de begin- en eindpunten bekend zijn. Een flexibel railelement zal zich in de meeste gevallen op dezelfde manier voegen als het vaste element dat het gaat vervangen. Als dat niet lukt zul je tussenpunten moeten maken, alweer start met Fleischmann railstukken en maak zo tussenpunten.
Vergelijking baanplan met Fleischmann rail en Peco code 55 rail
Een vergelijking tussen een baanplan opgebouwd met Fleischmann rails (boven) en het baanplan opgebouwd met Peco code 55 (onder). Het eerste wat zo in "helicopterview" opvalt is dat het baanplan bijna hetzelfde is, natuurlijk zijn er verschillen, maar de opzet is bijna gelijk. Dit voorbeeld laat dus zien dat het mogelijk is om op dezelfde lengte en breedte van de tafel het baanplan om te zetten naar Peco code 55. Duidelijk zichtbaar is het verschil met de wisselstraten. Ondanks dat blijft het toch mogelijk om op het goederen emplacement vier goederentreinen met 20 wagons te parkeren. Het locdepot heeft in de Peco versie een iets andere opzet omdat de wisselhoeken van Peco ruimte vragen. Zo moesten de engelse wissels plaatsmaken voor normale wissels en daarmee zijn er enkele sporen vervallen. Wel is het nog steeds mogelijk om een volledige D-trein achter het stationsgebouw te stallen. De rijtuig reparatieloods is verhuisd naar een plaats bij de locloods. En zo zijn er tal van verschillen die voordelig of nadelig uitvallen, maar onder aan de streep blijft het beeld van de baan overeind.
|
Het Peco code 55 probleem
Peco code 55 heeft een aantal "problemen" ingebouwd die niet eenvoudig zijn op te lossen. Bij Fleischmann zijn de wissels een recht of een grote boog voor het afbuigende spoor. Dit is niet het geval bij Peco code 55. Daar begint een wissel voor het afbuigende spoor met een klein stukje recht, dan een korte boog en daarna weer een klein stukje recht. Dit geeft de valse indruk van een slanke wissel. Als je Peco code 55 wissels net zo toepast als bijvoorbeeld bij Fleischmann kom je uit op veel te kleine hart op hart railafstanden.In Duitsland heeft Karl Ulrich Müller een webpagina "Peco-Gleisgeometrie" met een uitleg hoe om te gaan met het Peco code 55 railmateriaal (Duitstalig). Alleen daarmee ben je er nog niet. Als je de wissels anders toepast dan op deze site kom je ook dergelijke problemen tegen, alleen de gegeven passtukjes geven dan niet de juiste hart op hart railafstanden. Ik heb onderstaand voorbeeld met behulp van Scarm gemaakt;
|
De hart op hart railafstanden in stations is voor recht spoor niet de vaak aangehouden 27mm maar 28mm conform NEM 112. Dit heeft te maken met het feit dat op stations tussen de sporen allerlei seinen en informatieborden zijn geplaatst. In bovenstaande tekening zie je drie vergelijkingen. De bovenste tekening is Peco code 55 met de wissel SL-E392F verwerkt conform Fleischmann methode. Daaronder mijn oplossing en daaronder Fleischmann met in dit geval wissel 9178. Fleischmann heeft alleen keuze tussen met of zonder geleidend puntstuk. Bij Fleischmann zijn de minimale hart op hart railafstanden met deze legmethode ongeveer 28,6mm, ruim voldoende voor NEM 112. Als je Peco code 55 met de wissel SL-E392F op deze manier gaat verleggen kom je uit op een minimale hart op hart railafstand van ongeveer 21,3mm, dat is dus niet conform NEM 112 en zelfs niet conform NEM 102. Om te kunnen voldoen aan NEM 112 heb ik vulstukjes gemaakt die zijn afgerond op hele millimeters. Het moet namelijk ook nog te zagen zijn uit een flexrail.
Uitgangspunt bij mij was Fleischmann railmateriaal met bedding omdat het Peco railmateriaal een deel van het plan met Fleischmann railmateriaal met bedding moet vervangen. Dat is dus een andere insteek dan uitgaan van de soms moeilijk interpreteerbare NEM norm. Ik ben dus uitgegaan van een hart op hart railafstand van 33,6mm (Technik-Info - N-Gleis mit Schotterbett). Door deze werkwijze heb ik passtukken van 42mm gemaakt en deze toegepast. De railafstand komt zo ongeveer overeen met die van Fleischmann gelijke situatie. Als je de NEM norm strikt wil hanteren moet je 40mm passtukjes gebruiken. Deze stukjes zijn ook nodig tussen wissels om een afstand te krijgen van 33,6mm.
De Peco wisselcombinatie SL-E383F heeft een hart op hart railafstand van 26,5mm en is daarom niet toe te passen op stations en juist daar zie je deze combinatie vaak terug. Deze gehanteerde hart op hart railafstand is ook niet geldig voor het vrije spoor, conform NEM 112 25mm. Daarmee is aan te tonen dat Peco er wel mooi uitziet, maar verder alle regeltjes aan zijn laars lapt. Conform NEM normen is het dus eigenlijk niks, maar dat kun je natuurlijk ook zeggen van Fleischmann, ook niet conform de huidige NEM normen.